مژگان انتظاری؛ یوسف آقایی پور
چکیده
توده‌های کارستی از اهمیت زیادی در تأمین آب سکونتگاه‌ها و زمین‌های کشاورزی در مناطق خشک و نیمه‌خشک برخوردارند. بخش عمدة ارتفاعات استان کرمانشاه از سازندهای کربناتی تشکیل شده است که تودة کوهستانی پرآو ...
بیشتر
توده‌های کارستی از اهمیت زیادی در تأمین آب سکونتگاه‌ها و زمین‌های کشاورزی در مناطق خشک و نیمه‌خشک برخوردارند. بخش عمدة ارتفاعات استان کرمانشاه از سازندهای کربناتی تشکیل شده است که تودة کوهستانی پرآو - بیستون در زون ساختمانی زاگرس مرتفع (رورانده)، یکی از مهم‌ترین توده‌های کارستی است. اشکال کارستی دولین و اووالا و غارهای کارستی در این تودة کوهستانی به دلیل وجود عوامل مؤثر در توسعة کارست همانند سازندهای کربناته، شرایط تکتونیکی، اقلیمی و ژئومورفولوژیکی مناسب تشکیل شده‌اند. هدف این پژوهش، پهنه‌بندی توسعة کارست سطحی در تودة کوهستانی پرآو - بیستون با استفاده از مدل آنتروپی است. برای این کار از هفت عامل زمین‌شناسی، طبقات ارتفاعی، شیب، جهت شیب، بارش، دما و فاصله از گسل به‌منزلة متغیرهای مستقل و عامل فروچاله‌های منطقة مطالعاتی به‌منزلة متغیر وابسته استفاده شده است. نتیجة پژوهش نشان‌دهندة آن است که 39% منطقه در طبقات با توسعة کارست بسیار زیاد و زیاد قرار دارد و دقت‌سنجی مدل با استفاده از لایة فروچاله‌ها نشان‌دهندة وجود 98% از فروچاله‌های منطقه در این دو محدوده است؛ همچنین وجود تعداد زیادی چشمة کارستی (سرآو) در اطراف این تودة کوهستانی نیز نشان‌دهندة تحول کارست در این منطقه است.
