حسین نظم فر؛ اصغر پاشازاده
چکیده
امروزه معضلات ناپایداری از مهمترین دغدغههای شهرها و بهویژه محلههای شهری هستند. شهر اردبیل مانند بسیاری از شهرهای بزرگ کشور با مسائل متعددی ازجمله ناپایداری توسعه روبهروست و این مسئله در برخی محلهها به بیشترین حد رسیده و به تشدید ناپایداری توسعه در آنها منجر شده است. هدف پژوهش حاضر، سنجش شاخصهای پایداری محلهای شهر اردبیل ...
بیشتر
امروزه معضلات ناپایداری از مهمترین دغدغههای شهرها و بهویژه محلههای شهری هستند. شهر اردبیل مانند بسیاری از شهرهای بزرگ کشور با مسائل متعددی ازجمله ناپایداری توسعه روبهروست و این مسئله در برخی محلهها به بیشترین حد رسیده و به تشدید ناپایداری توسعه در آنها منجر شده است. هدف پژوهش حاضر، سنجش شاخصهای پایداری محلهای شهر اردبیل است و در سنجش میزان پایداری از 20 معیار و بیش از 50 زیرشاخص استفاده شده است. پژوهش حاضر ازنظر روش، توصیفی - تحلیلی و ازنظر هدف، کاربردی است و برای انجام آن، ابتدا مطالعههای اکتشافی به شکل کتابخانهای - اسنادی انجام شدند. سپس بخش عمدۀ پژوهش، پیمایشی و از طریق تکمیل پرسشنامه به شکل مصاحبهای انجام شد. جامعۀ آماری پژوهش 5 محلۀ منتخب از شهر با جمعیتی حدود 23700 نفر بود و با روش کوکران، 378 نمونه برای انجام پرسشگری استخراج شدند. از آزمونهای t تک نمونهای، T مستقل، واریانس یکطرفه، کروسکال والیس، رگرسیون چندگانه و الگوی تحلیل مسیر در پژوهش حاضر استفاده شد. یافتههای پژوهش نشان میدهند محلههای هدف ازنظر معیارهای پایداری در وضعیت ناپایداری قرار دارند و ویژگیهای فردی در پایداری محلهها تأثیر میگذارند. معیارهای اقتصادی و اجتماعی بیشترین تأثیر و معیارهای زیستمحیطی کمترین تأثیر را در پایداری محله نشان دادند. ازنظر رتبهبندی محلهها نیز با وجود ناپایداری بین محلههای هدف، محلۀ نیار نسبت به سایر محلهها بهویژه محلۀ کلخوران دارای پایداری نسبتاً مناسبی است. از مهمترین دلایل ناپایداری محلههای یادشده کمتوجهی مدیران شهری به تأمین امکانات و خدمات برای این محلههاست.
حسین نظم فر؛ سعیده علوی؛ علی عشقی جهاربرج
چکیده
شهرها همیشه مراکزی برای ابداع، نوآوری و خلاقیت هستند و جهان امروز شاهد جهشی بلند بهسوی زندگی هرچه بهتر و با کیفیتتر است. تلاش برای ارتقای کیفیت زندگی یکی از اصلیترین اهداف توسعه است که در این مسیر توجه به شهرها بهعنوان مراکزی که گردانندۀ اصلی این جریان هستند، از اهمیت بسیاری برخوردار است. هریک از سکونتگاههای شهری استان ...
بیشتر
شهرها همیشه مراکزی برای ابداع، نوآوری و خلاقیت هستند و جهان امروز شاهد جهشی بلند بهسوی زندگی هرچه بهتر و با کیفیتتر است. تلاش برای ارتقای کیفیت زندگی یکی از اصلیترین اهداف توسعه است که در این مسیر توجه به شهرها بهعنوان مراکزی که گردانندۀ اصلی این جریان هستند، از اهمیت بسیاری برخوردار است. هریک از سکونتگاههای شهری استان اردبیل به لحاظ دارابودن پیشینۀ تاریخی، داشتن فرهنگ غنی، تنوع قومی، موقعیت مرزی، برگزاری جشنوارههای متعدد و غذاهای سنتی متعدد، قابلیت تبدیلشدن به شهر خلاق را دارند. هدف این پژوهش، ارزیابی وضعیت شاخصهای شهر خلاق و نحو، پراکنش این شاخصها با استفاده از الگوهای تصمیمگیری چندمعیاره در سطح سکونتگاههای شهری استان اردبیل است. روش پژوهش از نوع توصیفی - تحلیلی است که با بهرهگیری از الگوی تاپسیس، ویکور و ضریب آنتروپی شانون سعی بر این دارد تا شاخصهای شهر خلاق را در سطح سکونتگاههای شهری استان اردبیل ارزیابی کند. در پژوهش حاضر، سکونتگاههای شهری استان اردبیل براساس 26 معیار از شاخصهای شهر خلاق رتبهبندی و سطحبندی شدهاند. نتایج حاصل از مطالعات نشان میدهد میزان برخورداری سکونتگاههای شهری استان اردبیل از لحاظ شاخصهای شهر خلاق متفاوت است و شکاف بسیاری بین سکونتگاههای شهری استان وجود دارد. بهترین وضعیت از لحاظ شاخصهای شهر خلاق بر اساس الگوی تاپسیس را اردبیل، سرعین و مشکینشهر دارند و کمترین میزان برخورداری مربوط به بیلهسوار و نیر است. بر اساس الگوی ویکور، بیشترین میزان برخورداری از لحاظ شاخصهای شهر خلاق مربوط به سکونتگاههای شهری اردبیل، مشکینشهر و پارسآباد و کمترین میزان برخورداری از لحاظ این شاخصها مربوط به سکونتگاههای شهری کوثر و نیر است.
حسین نظم فر؛ ابراهیم بهشتی
چکیده
نقشه های حساسیت وقوع زمین لغزش یکی از مهمترین ابزارهای لازم برای برنامه ریزان و تصمیم گیران محیطی به ویژه در مناطق کوهستانی است. مدل فرآیند تحلیل شبکه(ANP) از جمله مدلهای تهیه نقشه حساسیت زمین لغزش است. این مدل با حفظ قابلیتها و محاسن موجود در مدل AHP، معایب مربوط به آن را رفع کرده و به همین دلیل در سالهای اخیر استفاده از آن نسبت ...
بیشتر
نقشه های حساسیت وقوع زمین لغزش یکی از مهمترین ابزارهای لازم برای برنامه ریزان و تصمیم گیران محیطی به ویژه در مناطق کوهستانی است. مدل فرآیند تحلیل شبکه(ANP) از جمله مدلهای تهیه نقشه حساسیت زمین لغزش است. این مدل با حفظ قابلیتها و محاسن موجود در مدل AHP، معایب مربوط به آن را رفع کرده و به همین دلیل در سالهای اخیر استفاده از آن نسبت به AHP فزونی گرفته و جایگزین آن شدهاست. در این پژوهش با استفاده از مدل فرآیند تحلیل شبکه، پهنهبندی حساسیت زمینلغزش در حوضه آبخیز چلیچای استان گلستان انجام شدهاست. برای انجام این کار از 10 پارامتر طبیعی و انسانی(سنگشناسی، بارش، فاصله از گسل، فاصله از رودخانه، تراکم زهکشی، درجه و برای شیب، کاربری زمین، تراکم پوشش گیاهی(NDVI) و فاصله از جاده) استفاده شده است. نرم افزارهای super decision، Arc map و ENVI از جمله ابزارهای هستند که برای انجام مقایسات زوجی، تهیه دادهها و اجرای مدل مورد استفاده قرار گرفتهاند. نقشه نهایی به دست آمده از مدل در پنج کلاس خطر طبقهبندی و با استفاده از زمینلغزههای رخ داده در منطقه مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج ارزیابی نشان داد که 70 درصد زمین لغزههای رخ داده در منطقه در کلاسهایی با خطر زیاد و خیلی زیاد قرار گرفتهاند. این مناطق اغلب در نیمه شمالی و بخش های مرکزی حوضه قرار گرفتهاند. با توجه به نتیجه ارزیابی، مدل قابلیت مناسبی را برای پیشبینی حساسیت زمین لغزش نشان میدهد. طبق نقشه پهنهبندی حساسیت زمین لغزش نواحی پر خطر حوضه عمدتاً دامنههای جنوبی، جنوب غربی و غربی را تشکیل میدهند. با توجه به نقشه پهنهبندی حساسیت وقوع زمین لغزش، امکان شناسایی مناطق مستعد وقوع زمین لغزش در بخشهای مختلف حوضه مشخص شده است و استفاده از آن میتواند در زمینه مدیریت حوضه و پایدارسازی دامنهها مفید باشد.