عیسی صاقی؛ رضا قضاوی
چکیده
امروزه نفوذ آب به داخل خاک به علت کاهش بارش، چرای زیاد مراتع و کاربری اراضی کاهش یافته است؛ درنتیجه بیشتر بارش‌ها به رواناب تبدیل و از دسترس خارج می‌شود؛ همچنین در این مناطق الگوهای بارندگی در دو مقیاس ...
بیشتر
امروزه نفوذ آب به داخل خاک به علت کاهش بارش، چرای زیاد مراتع و کاربری اراضی کاهش یافته است؛ درنتیجه بیشتر بارش‌ها به رواناب تبدیل و از دسترس خارج می‌شود؛ همچنین در این مناطق الگوهای بارندگی در دو مقیاس زمان و مکان پیش‌بینی‌نشدنی هستند؛ اما بارش با بهره‌گیری از مدیریت یکپارچة حوضة آبخیز برای ذخیره و به‌دست‌آوردن منبعی مطمئن و اقتصادی استفاده می‌شود. مدیریت یکپارچة حوضة آبخیز نیازمند میزانی از اطلاعات است که با ایجاد و مطالعة روابط هریک از مؤلفه‌ها به دست می‌آید. تکنیک‌های RS، AHP و GIS اطلاعات به‌روز و ارزشمندی از منابع طبیعی و مؤلفه‌های فیزیکی زمین به دست می‌دهد. در این مطالعه مکان‌های دارای پتانسیل دستیابی به بارش با بهره‌گیری از RS، GIS و AHP شناسایی شدند. برای تصمیم‌گیری از همپوشانی لایه‌های اطلاعاتی نقشه‌های شبکة زهکشی، پتانسیل تولید رواناب، شیب، کاربری اراضی، عمق خاک و بافت خاک استفاده شد. سایت‌های مناسب برای هریک از روش‌های تغذیه/دستیابی به بارش با استفاده از دستورکار‌های ایران برای عملیات دستیابی به بارش و پژوهش‌های بین‌المللی تعیین شد. براساس نتایج، مناطق مناسب برای ساخت سدهای اصلاحی، ساخت کنتور فارو، بانکت و پیتینگ به ترتیب 627، 253، 247 و 81 هکتار (8/9، 9/3، 8/3 و 2/1 درصد از کل منطقه) را شامل می‌شوند. درنتیجه روش‌های به‌کاررفته در پژوهش حاضر نسبت به سایر روش‌ها، نشان‌دهندة بیشترین دقت، صحت و توانایی در حوضه‌های بزرگ‌تر است.
