داریوش رحیمی؛ حمید میر هاشمی؛ تیمور علیزده
چکیده
امواج گرمایی یکی از پیامدهای روند افزایش دما در دستگاه اقلیم است. غرب و جنوب غرب ایران از جمله مناطقی هستند که در سال‌های اخیر با موج گرمایی در فصل تابستان روبه‌رو بوده‌اند. امواج گرمایی منطقه با ...
بیشتر
امواج گرمایی یکی از پیامدهای روند افزایش دما در دستگاه اقلیم است. غرب و جنوب غرب ایران از جمله مناطقی هستند که در سال‌های اخیر با موج گرمایی در فصل تابستان روبه‌رو بوده‌اند. امواج گرمایی منطقه با استفاده از شاخص بالدی و اعمال آن بر روی داده‌های حداکثر دمای روزانۀ 36 ایستگاه هواشناسی شناسایی شد. همچنین شرایط همدید موج‌های گرمایی با استفاده از داده‌های ارتفاع ژئوپتانسیل، فشار تراز دریا، تاوایی قائم، باد‌مداری و نصف‌النهاری در تراز‌های 1000 تا 250 هکتو‌پاسکال در بازۀ زمانی 6 ساعته از سری داده‌های NCEP/NCAR تحلیل شد. بر اساس شاخص بالدی موج گرمایی بلند‌مدت از تاریخ 12/4/1389 تا 23/4/1389، ایستگاه‌های غرب کشور را در بر گرفته است. تحلیل نقشه‌های همدید نشان داد امواج گرمایی با استقرار سامانه‌های کم‌فشار حرارتی خلیج‌فارس و گنگ (موسومی‌ها) همراه با رطوبت، استقرار سیستم مانع در تراز 500 هکتوپاسکالی و گسترش پرفشار پویشی آزور، تاوایی منفی و رودباد جنب حاره‌ای بر روی منطقه شکل می‌گیرند. افزایش تبخیر و تعرق، ایجاد تنش‌های آبی در گیاهان به‌ویژه در دورۀ خشکسالی، افزایش مصرف و استهلاک شبکۀ انتقال برق و افت تولید برق آبی و کاهش شرایط آسایش اقلیمی از نتایج استقرار شرایط همدید ادغام کم‌فشار حرارتی خلیج فارس و موسمی‌های شبه‌قاره، استقرار پرفشار دینامیکی آزور و ایجاد سیستم مانع بر روی منطقه به‌مدت بیش از 5 روز موجد امواج گرمایی متداوم بر روی منطقه است.
