بررسی کارکرد شهرهای کوچک در نظام شهری و توسعه منطقه‌ای (مطالعه موردی: استان یزد)

نویسندگان

هیئت علمی

چکیده

چکیده هدف از این مقاله، بررسی نقش و کارکرد شهرهای کوچک استان یزد در نظام شهری و توسعه منطقه ای است. روش پژوهش "توصیفی ـ تحلیلی" است که در آن از مدلهای کمی و روش آماری رگرسیون و نرم افزار رایانه‌ای SPSS استفاده شده است. استان یزد دارای پنج شهر کوچک (50-25 هزار نفر جمعیت) به نام‌های اردکان، میبد، بافق، مهریز و طبس است که حدود 26 درصد از جمعیت شهری استان را شامل می شوند. برابر بررسی‌های صورت گرفته از طریق مدل اندازه – مرتبه شهری، در سال 1385، شیب خط قانون اندازه ـ مرتبه شهری از 652/1 – با احتساب شهر های کوچک به 745/1- بدون احتساب آنها افزایش می یابد. به لحاظ اقتصادی بخش صنعت و خدمات در اکثر شهرهای کوچک به عنوان بخش پایه ای است. که درمراکز شهرها نیز طی سالهای مورد بررسی روند صعودی داشته است. ترسیم خطی معادله رگرسیون درهمه شهرهای کوچک استان، بیانگر آن است که بخش کشاورزی در زیر خط رگرسیون، خدمات در روی خط و صنعت در بالای خط قرار گرفته است. این امر اهمیت بخش صنعت را در شهرهای کوچک استان نشان می دهد. این شهرها در نظام شهری استان به لحاظ جمعیتی و اقتصادی تأثیرات مثبتی داشته اند. آنچه که عملکرد این شهرها را در نظام شهری و توسعه منطقه ای کم رنگ نموده است، عدم وجود شهر میانی (250-100 هزار نفر جمعیت) در سلسله مراتب شهری و تمرکز شدید امکانات و خدمات در شهر یزد بوده است. بنابراین، تقویت شهرهای کوچک و تزریق سرمایه به آنها می تواند راهکار مناسبی برای نیل به ساختار فضای متعادل در سطح استان باشد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

A Survey on Function of Small Cities in the Urban System and Regional Development(Case Study: Yazd Province)

نویسندگان [English]

  • A. Zarabi
  • A. Zarabi
  • M. N. Mousavi
  • M. N. Mousavi
چکیده [English]

AbstractThe aim of this paper is to investigate the function and role of small cities in Yazd province in urban system and regional development. The research method is descriptive – analytic. In which the quantity models and regression method and also data programs named SPSS are used. There are five small cities in Yazd province (25-50 thousand population) namely Ardakan, Meybod, Bafgh, Mehriz and Tabas which consist about 26 percent of urban population in the province. According to the surveys through Rank – Size Rule, in 1385, the linear gradient of Rank –Size Rule increases from - 1.652  including small cities to -1.745 excluding small cities. Economically industry & services are two basic parts in small cities which in central cities have followed an ascending model over the years of the survey. The linear trace of regression equation in all of these cities reveals that the agricultural part is below regression line, the service parts is on the line & Industry is above the line. This indicates the importance of industry in small cities. These cities have positive effects on urban. System of the province regarding population and economy. What has diminished the function of these cities in urban system and regional development, is the lack of minor cities in the urban hierarchy & the intense centralization of facilities in Yazd city, As a result, supporting small cities & allocating investment into them is a suitable solution in achieving balanced spatial structure in the surface of province.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Key words: Small Cities
  • urban system
  • Regional Development
  • Population
  • economy
  • Yazd province