نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 دانشیار جغرافیا و برنامهریزی شهری، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران
2 دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامهریزی شهری، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران
3 کارشناس ارشد جغرافیا و برنامهریزی شهری، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران
چکیده
طرح جامع شهری بیشتر به منظور ترویج ضوابط شهرسازی، کنترل توسعه شهرها، هماهنگ سازی بخشهای مختلف شهر و شناخت حوزههای نفوذ شهر تهیه میشود. این طرحها در کشور ما با توجه به این که برداشتی از الگوها و تجربیات کشورهای دیگر است، دارای نتایج متفاوتی بودند که بعضاً با موفقیت همراه نبوده است. سابقه تهیه طرحهای جامع شهری در کشور ما به اوایل دهه 1340 بر میگردد. هدف از این تحقیق، بررسی و ارزیابی طرح جامع شهر جدید بینالود است و روش پژوهش به کار گرفته شده در این مقاله «توصیفی ـ تحلیلی» است. نتایج بررسیها نشان میدهد میزان تحقق پذیری جمعیت شهر جدید بینالود در سال 1390 که به عنوان دومین شهر اقماری مشهد در 55 کیلومتری جنوب غربی آن و با هدف توسعه ناپیوسته و جذب سرریزهای جمعیتی بالقوه مشهد ایجاد شده است، 66/5 درصد است که از علل عدم تحقق آن میتوان به کاهش رشد جمعیت شهر مشهد، کمبود امکانات، تأسیسات و خدمات در شهر اشاره کرد. میزان تحقق پذیری اشتغال شهر هم برابر 36/35 درصد است. میزان تحقق پذیری مسکن هم برابر 46/9 درصد است. نتایج بررسیها، نشان دهنده عدم تحققپذیری مطلوب طرح جامع شهر جدید بینالود است. از علل عدم تحققپذیری مناسب طرح جامع شهر جدید بینالود میتوان به عدم تحقق جمعیت پیشبینی شده، بورس بازی زمین، کمبود امکانات، تأسیسات و خدمات در این شهر جدید اشاره کرد. در نهایت، پیشنهاد میشود که در درجه اول باید مشکلات عدم تحقق جمعیت شهر جدید بینالود که مهمترین آن نبود خدمات و امکانات مناسب است، رفع گردد تا این شهر جدید به اهداف پیش بینی شده خود نزدیکتر شود.
کلیدواژهها
عنوان مقاله [English]
Evaluation of performance of master plan of Binalood new town (Population, Housing, Employment)
نویسندگان [English]
- H. Varesi 1
- M. Ghanbari 2
- H. Poorghayoomi 3
1 Associate Professor of Geography and Urban Planning, University of Isfahan, Isfahan, Iran
2 PhD student in Geography and Urban Planning, Ferdowsi University of Mashhad, Mashhad, Iran
3 MA. in Geography and Urban Planning, University of Isfahan, Isfahan
چکیده [English]
Extended abstract
1- Introduction
As a direct result of migrations rising and population growth, particularly in developing and undeveloped countries, the population of cities was increased. Different results and problems such as density, pollution, unemployment, housing shortage and urban services, have been caused by the fast population growth across the developing countries during last three decades (Atash & Shirazi Beheshtiha, 1998:1). First and foremost, developing of living in cities following with its special problems has necessitated finding some solutions in order to optimize citizen’s life (Zarabi & Ghanbari, 2010: 1).
In the majority of historical periods, from the first civilization, new towns have
been built across the world (B, Leonard; 1993:23). Construction of new towns in Iran could be surveyed before and after the revolution (Ziari; 2006:412). In this article will be tried to investigate the success degree and performance of new town’s master plan of Binalood.
2- Methodology
The descriptive- analytical method has been used in this research. The main aim of this survey is the evaluation of implementation degree of master plan of new town of Binalood. This new town is located 55 Km away of western south of Mashhad and it has been built in order to absorb Mashhad’s extra population.
3- Discussion
The master plan of Binalood was approved by the law established the Supreme Council of Architecture, in 2002.2.28 (International magazine of Asian economic; 2009: 7). In follow, implementation of four main factors of this master plan will be evaluated the population, employment, housing and land uses of Binalood new town.
3-1- Evaluation of population implementation degree of town
Although, this new town was anticipated to populate from the year 2003 in order to residence, it had not any population till 2005 and from this time onward, it has started to populate, related to elementary conditions and its population reached to 264 persons, at the end of 2006 (www.ntoir.gov.ir). This value reached to 3454 persons at the end of 2008. It should be mentioned that, this more than 13folds increase of town’s population is due to adding two villages, Avarshk and Fakhr-e-Davood, to new town limits of the legal and privacy of Binalood in order to use of population potential within these two villages.
Table1. Evaluation of population implementation degree
Year
2003
2008
2011
2018
Anticipated population
20084
50703
67355
113425
Present status
0
3454
3818
-
Implementation degree
0%
6.81%
5.66%
-
Resource: Master plan of Binalood, home health of Avarshk and Fakhr-e- Davood
3-2- Evaluation of employment implementation degree of town
The employment implementation degree was equivalent with one thousands job opportunities across the Binalood new town, in the year of 2003 (Naghavi zadeh and Negahban Marvi; 2006:408). Five years later, 2008, these job opportunities have been increased to 5200, because of industrial units, especially Khorasan Irankhodro.
Table2. Evaluation of employment implementation degree
Year
2003
2008
2013
2018
Anticipated employment
5614
14703
22987
34027
Present status
1000
5200
-
-
Implementation degree
17.18%
35.36%
-
-
Resource: Master plan of Binalood, Field studies and authors calculations
3-3- Evaluation of housing implementation degree
According to master plan of Binalood new town, the number of required housing was anticipated 10186 for the year 2008 (Consulting engineers of Iran Amko, 2001: 349) but, by using the calculation of building permit numbers it was cleared that only 1313 buildings were built by the end of 2008 (new town development company, 2009) which shows that, 12.89 percent of anticipated plan were implemented.
Table 3. Evaluation of housing implementation degree
Year
Total required housing
Present status
Implementation degree
2009
12017
1416
17.78%
2011
15679
1484
9.46%
Resource: Master plan of Binalood and new town development company of Binalood
The cause of unimplementation of anticipated housing units’ number not only was due to non implementation of anticipated population and required installations and infrastructures but also, was resulted of land board games and its cost between the years 2005 and 2008.
4- Conclusion
According to the results of this research, it has been investigated that, master plan of Binalood was unsuccessful in order to achieve its aims by the end of 2011. The investigations on assessed factors show that, none of them have been implemented completely. It should be emphasized the, the population, employment, housing were 5.66%, 35.36% and 9.46% of anticipated values, respectively. This was follow with, employment and housing and population implementation, 5.66%, has inefficient position. Finally, it should purpose that, the most important problems of implementation of this town including, insufficient infrastructures, required installations and shortage of different services must be solve.
کلیدواژهها [English]
- evaluation؛ Evaluation
- Implementation
- Master Plan؛ Binalood New Town؛ Implementation؛ Mashhad City؛ Master Plan, Binalood New Town, Mashhad City
منابع
ابراهیم زاده، عیسی و نگهبان مروی، محمد، (1384)، ضرورت ایجاد شهرهای جدید و تحولات آنها در دوره متأخر، مجموعه خلاصه مقالات همایش بین المللی شهرهای جدید، انتشارات شرکت عمران شهرهای جدید، تهران.
احمدی، حسن، (1384)، بررسی تطبیقی اهداف شهرهای جدید در ایران و جهان، مجموعه خلاصه مقالات همایش بین المللی شهرهای جدید، انتشارات شرکت عمران شهرهای جدید، تهران.
امیری، سیّد نورالدین، (1384)، بررسی تجربه مدیریت تأمین مسکن در شهرهای جدید(مطالعه موردی: شهر جدید عالی شهر)، مجموعه خلاصه مقالات همایش بین المللی شهرهای جدید، انتشارات شرکت عمران شهرهای جدید، تهران.
بهروان، هوشنگ (1377)، بررسی عملکرد طرحهای جامع شهری ((مورد شهر مهاباد))، پایان نامه کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه تربیت معلم تهران.
تقوایی، مسعود و قنبری، سیروس، (1385)، «عدالت، اشتغال و امنیت اجتماعی»، مجله اطلاعات سیاسی ـ اقتصادی، سال بیست و یکم، شماره سوم و چهارم، تهران.
تقوایی، مسعود و موسوی، میر نجف، (1386)، «ارزیابی میزان تحقق پذیری طرحهادی شهر مهریز»، فصلنامه تحقیقات جغرافیایی، شماره 86، اصفهان.
توکلیمهر، اسماعیل، (1384)، آسیب شناسی شهرهای جدید ایران، مجموعه خلاصه مقالات همایش بین المللی شهرهای جدید، انتشارات شرکت عمران شهرهای جدید، تهران.
حبیبی، سیّدمحسن، (1386)، از شار تا شهر، چاپ هفتم، انتشارات دانشگاه تهران، تهران.
داداشی، محمدرضا، (1384)، بررسی عوامل تحقق پذیری و شکل گیری خدمات در شهرهای جدید، مجموعه خلاصه مقالات همایش بین المللی شهرهای جدید، انتشارات شرکت عمران شهرهای جدید، تهران.
رضایی، رحیم و صلاحی اصفهانی، گیتی، (1384)، شهرهای جدید ایران در یک نگاه، مجموعه خلاصه مقالات همایش بین المللی شهرهای جدید، تهران، انتشارات شرکت عمران شهرهای جدید.
رضوانی، علی اصغر، (1386)، روابط متقابل شهر و روستا با تأکید بر ایران، چاپ هفتم، انتشارات دانشگاه پیام نور، تهران.
رهنمایی، محمدتقی و شاه حسینی، پروانه، (1386)، فرآیند برنامه ریزی شهری در ایران، چاپ چهارم، انتشارات سمت، تهران.
زیاری، کرامت اللّه، (1385)، برنامه ریزی شهرهای جدید، چاپ هفتم، انتشارات سمت، تهران.
سعیدنیا، احمد، (1384)، لزوم تغییر در شیوه تولید طرحهای شهری در شهرهای جدید، مجموعه خلاصه مقالات همایش بین المللی شهرهای جدید، انتشارات شرکت عمران شهرهای جدید، تهران.
شرکت ایران خودروی خراسان، 1388.
شرکت شهرکهای صنعتی استان خراسان رضوی، دفتر شهرک صنعتی شهر جدید بینالود، 1388، شهر جدید بینالود.
شرکت عمران شهر جدید بینالود، 1388.
شیخی، محمد (1378)، ارزیابی شهرهای جدید؛ عملکرد گذشته، راهکارهای آینده، مجله آبادی، سال هشتم، شماره 29، 30 و 31، تهران.
شیعه، اسماعیل، (1385)، مقدمه ای بر مبانی برنامه ریزی شهری، چاپ هفدهم، انتشارات دانشگاه علم و صنعت ایران، تهران.
ضرابی، اصغر و قنبری، محمد (1389)، شهر سالم، مجموعه مقالات دومین همایش ملی شهر سالم، کد 75، سبزوار.
قنبری، محمد (1390): ارزیابی عملکرد شهر جدید بینالود، پایان نامه کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشکده علوم جغرافیایی و برنامه ریزی، دانشگاه اصفهان.
کامروا، سیّد محمد علی، (1372)، پیش بینی و تعیین آستانههای جمعیت بهینه در شهرهای جدید، مجموعه مقالات ارائه شده در کنفرانس بین المللی توسعه شهری و شهرهای جدید، جلد اوّل، انتشارات شرکت عمران شهرهای جدید تهران.
کامروا، سیّد محمد علی، (1384)، مفهوم شهر جدید، مجموعه خلاصه مقالات همایش بین المللی شهرهای جدید، انتشارات شرکت عمران شهرهای جدید، تهران.
ماهنامه بین المللی اقتصاد آسیا (1388)، شهر جدید بینالود، شماره 493، سال هفدهم، مشهد.
مجتهدزاده، غلامحسین، (1383)، برنامه ریزی شهری در ایران، چاپ پنجم، انتشارات دانشگاه پیام نور، تهران.
مهندسین مشاور امکو ایران، (1378)، طرح توسعه و عمران شهر جدید بینالود، جلد اوّل.
مهندسین مشاور امکو ایران، (1380)، طرح توسعه و عمران شهر جدید بینالود، جلد دوّم.
مهندسین مشاور آسمان نقشینه، (1386)، خلاصه گزارش طرح تفصیلی شهر جدید بینالود.
مهندسین مشاور کاوش معماری،(1388)، طراحی شهری مرکز شهر جدید بینالود.
مهندسین مشاور مهرازان، (1383)، طراحی باغ ایرانی در شهر جدید بینالود(گزارش 1: بررسیهای پایه در مقیاس شهر و مطالعات زمین طرح).
نظریان، اصغر، (1385)، جغرافیای شهری ایران، چاپ هفتم، انتشارات دانشگاه پیام نور، تهران.
نقوی زاده، سیّد علیرضا و نگهبان مروی، محمد، (1385)، بررسی مشکلات اجرایی شهرهای جدید مطالعه موردی: شهر جدید صنعتی مسکونی بینالود، مجموعه مقالات همایش بین المللی شهرهای جدید(اردیبهشت 1384)، کتاب سوم، انتشارات شرکت عمران شهرهای جدید، تهران.
نگهبان مروی، محمد، (1381)، شهرهای جدید و نقش آنها در تمرکز زدایی از مادر شهرها مورد: شهر جدید گلبهار، پایان نامه کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه سیستان و بلوچستان.
Atash: farhad & Shirazi beheshtha: Y.S. (1998) ((New Town and their practical challenges: The experience of Poulad Shahr in Iran)), Habitatinl (1).
B Leonard: jhon:(1993): New town in the developing world: A Viable policy?: International confrance of urban development and new town: vol.2: Esfahan.
Ziari: Keramatollah:(2006) ((The planning and function of new towns in Iran)), Cities, vol.23, No6. www.elsevier.com.
www.ntoir.gov.ir
WWW.AMAR.ORG.IR