مدل سازی تاثیر شاخص های اقلیم سیاره ای بر بارش آذربایجان شرقی مطالعه موردی: شهرستان تبریز

نویسندگان

دانشگاه تبریز

چکیده

در این مطالعه به منظور ارائه ی مدل و ارزیابی تاثیرات مستقیم و غیر مستقیم شاخص های اقلیمی بر بارش ماهانه و سالانه آذربایجان شرقی، ایستگاه شهرستان تبریز به سبب دارا بودن آمار طولانی مدت به عنوان نماینده استان تحت بررسی قرار گرفت. بنابراین مقادیر بارش، نم نسبی و دمای بیشینه شهرستان مذکور و 13 شاخص اقلیمی سیاره ای در بازه های زمانی سالانه و ماهانه، با کاربرد روش های آماری تحلیل مسیر و معادلات ساختاری مورد ارزیابی و کنکاش قرار گرفت. یافته ها نشان داد که مدل سازی بارش سالانه و ماه های فوریه، مارس، می، سپتامبر و اکتبر با توجه به شرایط تعیین شده برای ارائه ی مدل مناسب در سطح 95 درصد اطمینان معنادار هستند و مدل سازی سایر ماه ها شرایط تعیین را ایفا ننمود. بدین ترتیب مدل اکتبر با تبیین 8/61 درصد از پراش بارش، به عنوان بهترین مدل، مدل سالانه با دخالت 7 متغیر بیشترین متغیر و شاخص نوسان اطلس شمالی به عنوان بیشترین حضور در مدل ها و گسترش زمانی نسبت به سایر شاخص ها شناسایی شدند. ارزیابی مدل های معنادار نشان می دهد که چگونگی، نوع شاخص و میزان تاثیر بر بارش به صورت مستقیم و غیر مستقیم در ماه های مختلف متفاوت می باشد. به طور کلی با استناد به مدل ها می توان ابراز داشت که شاخص های اقلیمی به عنوان نماینده مراکز عمل، به صورت مستقیم و غیر مستقیم تا حد قابل قبولی قادر به تبیین پراش بارش شهرستان تبریز (آذربایجان شرقی) می باشند

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Effect on planetary climate modeling precipitation indices in East Azarbaijan Case study: city of Tabriz

نویسندگان [English]

  • A. Ghasemibactash
  • H. Mirhashemi
  • A. Rasouli
Tabriz University
چکیده [English]

Effect on planetary climate modeling precipitation indices in East Azarbaijan
Case study: city of Tabriz


Abstract
In order to model and assess the direct and indirect effects of climate indices on monthly and annual precipitation in East Azarbaijan, the Station of Tabriz because of having a long-term statistics as well as the representative of the province was investigated .therefore, the amounts of precipitation, relative humidity and maximum temperature of the city and 13 planetary climatic indicators in the annual and monthly time intervals through Using path analysis and structural equation statistical methods were evaluated and explored.The Results showed that the modeling of annual rainfall in the months of February, March, May, September and October based on the conditions of the model are 95% significant where as it wasn’t so far the months. Thus the October model with 61.8% of variance precipitation is as the best model of the year involving the seven variables as well as North Atlantic Oscillation Index(NAOI) compared to the other indicators.The evaluation of Meaningful assessment models show that the quality, type and amount of precipitation in the form of direct and indirect effects are different in different months. Generally, according to the indices of climate models it can be expressed that the indices of climate can be the representative of the centers and they are effective both directly and indirectly in terms of precipitation of Tabriz.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Structural Equation
  • Path Analysis
  • Modeling
  • Tabriz
  • climate indices