مکان یابی عرصه های مناسب ذخیره نزولات آسمانی با استفاده از GIS ( مطالعه موردی دشت کاشان)

نویسندگان

1 دانشگاه تهران

2 دانشگاه کاشان

چکیده

اگرچه بارندگی های مناطق خشک از لحاظ میزان و پراکنش دارای میزان کم و پراکنش نامناسبی هستند ولی با توجه به اهمیت آب در این مناطق ، ذخیره نزولات و تغذیه سفره های زیرزمینی با همین میزان از بارندگی نیز دارای اهمیت و توجیه اقتصادی و اجتماعی است. روشهای ذخیره نزولات شامل همه روشهای جمع آوری و ذخیره نزولات می باشد.هدف اصلی از انجام این مطالعه شناسایی مناطق دارای استعداد و اولویت برای اجرای طرحهای مختلف ذخیره نزولات با استفاده از تصاویر ماهواره ای و سیستم اطلاعات جغرافیایی می باشد بطوری که بتوان با استفاده از اطلاعات به دست آمده از تصاویر ماهواره ای و اندازه گیری ها و کنترل های زمینی بتوان مناطق مستعد برای ایجاد هر یک از روشهای ذخیره نزولات را تعیین کرد.برای انجام این تحقیق ابتدا زیر حوضه های حوضه آبخیز مورد مطالعه واقع در دشت کاشان مشخص گردید و در قسمت های مختلف هر زیر حوضه پارامترهای موثر در تعیین نوع سازه های ذخیره نزولات شامل عامل رواناب با دوره بازگشت 50 ساله، بافت خاک، شیب، پوشش زمین و درجه آبراهه ها در شبکه زهکشی محاسبه شد. سپس به هر یک از عوامل ذکر شده امتیاز داده شد و بر اساس اینکه بهترین منطقه برای انجام هر یک از روشهای ذخیره نزولات دارای چه مشخصاتی است روش مناسب برای هر منطقه تعیین شده و بر این اساس نقشه اولویت بندی منطقه از نظر روش ذخیره نزولات تهیه شد. نتایج حاصل از این مطالعه نشان داد که با استفاده از این روش می توان برای حوضه های آبخیز بزرگ بطور یکپارچه برنامه ریزی نموده و نتایج حاصل از دقت بالاتری نسبت به سایر روشها برخوردار است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Identification and classification of suitable water recharging/harvesting structures using GIS approach

نویسندگان [English]

  • Saidjavad sadatinejad 1
  • Abbasali Vali 2
  • Abbasali Vali
  • Yaghob Yazdani 2
  • Reza Ghazavi 2
1 Kashanu University
2 Kashanu University
چکیده [English]

In the arid and semi arid area of the world, also rainfall patterns are unpredictable, both in amount and time, but, rainfall could be sufficient to make rainwater recharging/harvesting as a reliable and economical source of water .Artificial recharge methods describes all methods for concentrating, storing and collecting runoff from rainwater. The main object of this research is investigated to identify the potential sites to construct rainwater-harvesting structures with the help of remote sensing and geographical information system. Attempt was made to understand the basaltic terrain in spatial context to find out the rainwater harvesting structures like farm ponds, check dams and flood spreading deriving from thematic layers, such as landuse/landcover, slope, soil, drainage and runoff from Landsat Thematic Mapper imagery and other collateral data. Subsequently, these layers were processed to derive runoff from Soil Conservation Service Curve Number (SCS-CN) method using Arc-CN runoff tool. The thematic layers overlaid using intersection based on these specifications. Derived sites were investigated for its suitability and implementation by ground truth field verification. In conclusion, the method adopted in present study deciphers the more precise, accurate and ability to process large catchment area than other methods.

کلیدواژه‌ها [English]

  • water recharging/harvesting
  • Artificial recharge methods
  • potential sites
  • GIS
  • Kashan