تحلیلی بر توزیع فضایی جمعیت و خدمات شهری با تاکید بر عدالت اجتماعی و نابرابری های شهری (مطالعه موردی: محلات شهر فیروزآباد فارس)

نویسندگان

1 دانشگاه اصفهان

2 مازندران

چکیده

توزیع فضایی عادلانه امکانات و منابع بین مناطق مختلف شهری و دستیابی برابر شهروندان به آنها مترادف با عدالت اجتماعی است، زیرا عدم توزیع عادلانه منجر به ایجاد بحران‌های اجتماعی و مشکلات پیچیده فضایی و توزیع عادلانه نیز زمینه ساز توسعه متوازن مناطق شهری خواهد شد. بنابراین، ﭘﺮاﻛﻨﺶ بهینه و اﺻﻮﻟﻲ خدمات و امکانات شهری، ﻣﻨﻄﺒﻖ ﺑﺎ عدالت اجتماعی، در ﻓﺮآﻳﻨﺪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪرﻳﺰی ﺷﻬﺮی از اﻫﻤﻴﺖ زﻳﺎدی ﺑﺮﺧـﻮردار اﺳـﺖ. هدف از این پژوهش بررسی و تحلیل چگونگی توزیع فضایی خدمات و امکانات در محلات شهر فیروزآباد جهت برقراری پراکنش متناسب یا متعادل آنها در محلات شهر است. بر این اساس، روش تحقیق "توصیفی- تحلیلی" و جامعه آماری، 12 محله شهری براساس تقسیمات کالبدی مسکن و شهرسازی است. شاخص‌های مورد استفاده، 17 شاخص توزیع خدمات در سطح محلات شهر فیروزآباد است. یافته ها بر اساس نتایج ضریب آنتروپی نشان دهنده گسترش برابری و تعادل نسبی در توزیع جمعیت محلات دوازده گانه شهر فیروزآباد است. همچنین بررسی میزان ضریب رگرسیون با مقدار 372/0 بین جمعیت و مساحت محلات شهر بیانگر عدم وجود رابطه معنی‌داری بین دو متغیر است. در حقیقت جمعیت‌پذیری نواحی شهری مطابق با مساحت موجود محلات نبوده است. بر اساس روش امتیاز استاندارد شده نیز بیشترین نابرابری در توزیع فضایی مربوط به شاخص خدماتی آموزش عالی، جهانگردی و پذیرایی و مراکز ورزشی و کمترین مربوط به خدمات حمل و نقل و انبار است. بر همین مبنا، محله 5 از ناحیه 2 به عنوان متعادل‌ترین محله و محله سه از ناحیه دو به عنوان نامتعادل‌ترین محله شهری از نظر توزیع بهینه خدمات شهری شناخته شده‌اند. ضریب رگرسیون خطی نشان می دهد توزیع خدمات در محلات شهر فیروزآباد متناسب با افزایش جمعیت و نیازها نبوده است. بنابراین ارتقای شاخص‌‌های خدمات شهری و توزیع متعادل آنها باید در اولویت قرار گیرند. در این راستا کنترل گسترش افقی و افزایش تراکم به ویژه در محلات 5 و 6 از ناحیه دو، ایجاد و تقویت زیرساخت‌های خدماتی و رفاهی در محلات کم برخوردار، ارایه امکانات و خدمات شهری به محلات 1 و 4 و 6 از ناحیه یک و محلات 2 و 3 از ناحیه دو به عنوان محلات ناپایدار و غیره پیشنهاد می شود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Analysis of the spatial distribution of population and urban services with emphasis on Social Justice and urban inequality (Case Study: Urban Neighborhoods in Firoozabad, Fars)

نویسندگان [English]

  • A. Zangiabadi 1
  • N. Tabrizi 2
1 UI
2 mazandaran
چکیده [English]

Extended abstract:
1-Introduction
Social Justice is defined as unfair spatial distribution of Facilities Since lack of equitable distribution lead to Social crises and complex spatial problems while equitable distribution also lead to Balanced development of urban areas. So, optimal distribution of services and facilities,
Based on social justice, has a very important role for urban planning process. The aim of this research is survey and analyzes ways of spatial distribution of services and facilities in urban areas in Firoozabad to establish of precise or balanced distribution in urban areas.
2- Methodology
Accordingly, methodology is descriptive-analytical and population, based on the physical division and urban development, is 12 urban neighborhoods. 17 indicators are used for services distribution in urban neighborhoods. Entropy Coefficient is used for analysis of data and standardized score index and coefficient of variation (C.V) are also used for distribution of urban services in urban neighborhood. Spearman correlation coefficients And regression coefficient are used for determination relation between variable. Finally, Strategic planning method SWOT is used for determine balanced development of population.
3– Discussion
According to General Census of Population and Housing 2011, Firoozabad has a population 64,969 that has a growth of 1/33 than 2001 General Census. Neighborhood 3 from district 1 has highest population density and Neighborhood 1 of district 1 has lowest density between all Neighborhoods in firoozabad. Findings based on results of entropy coefficient are shown equality and relative balance for population distribution among 12 Neighborhood in Firoozabad. Assessment rate of regression coefficient with 0/372 and area of Neighborhoods Indicating lack of causal relationship between two variables. In fact, there are not a proper relation between population and areas of neighborhood (population are not accordance with areas). Based on Standardized score method, the greatest inequality in spatial distribution belong to service Indicators include higher education, tourism and hospitality and sports centers and smallest of those belong to Transportation and warehousing. On this same basis, Neighborhood 5 from district 2 And Neighborhood 3 of district 2, based on optimal distribution for urban facilities, are most balanced and the most uneven neighborhoods respectively. Linear regression coefficients are shown that services distribution among Neighborhoods cannot be explained.
4– Conclusion
So, enhancement of indicators of urban facilities and balanced distribution of them should be the priority. In this regard, control of the horizontal extension and increase of density especially in Neighborhoods 5 and 6 from district 2, Creating and reinforcement welfare and Services infrastructure in areas with low facilities, provide urban facilities for Neighborhoods 1, 4 and 6 from district 1 and Neighborhoods 2 and 3 from district 2 As unstable neighborhoods are suggested.

کلیدواژه‌ها [English]

  • social justice
  • Urban inequality
  • Distribution Services
  • Population Distribution
  • urban neighborhoods
  • Firoozabad City