حسین عساکره؛ حسین عساکره
دوره 21، شماره 1 ، خرداد 1389، صفحه 1-17
چکیده
چکیده دراین پژوهش، تواتر وتداوم یخبندانهای زودرس و دیر رس شهر زنجان براساس قوانین احتمالی، به صورت فرایندهایی تصادفی و با استفاده از تکنیک زنجیرههای مارکوف تجزیه و تحلیل گردید. از آن جا که مضرترین یخبندانها مربوط به آغاز فصول انتقالی است و نیز طبق یافتههای تحقیق حاضر از احتمال مؤثری برخوردارند، از آمار میانگین دمای حداقل ...
بیشتر
چکیده دراین پژوهش، تواتر وتداوم یخبندانهای زودرس و دیر رس شهر زنجان براساس قوانین احتمالی، به صورت فرایندهایی تصادفی و با استفاده از تکنیک زنجیرههای مارکوف تجزیه و تحلیل گردید. از آن جا که مضرترین یخبندانها مربوط به آغاز فصول انتقالی است و نیز طبق یافتههای تحقیق حاضر از احتمال مؤثری برخوردارند، از آمار میانگین دمای حداقل روزانه ماههای مهر و فروردین مربوط به 44 سال (1339-1383) ایستگاه زنجان بهره گرفته شد. ماتریس احتمال تغییر وضعیت دمای یخبندان – بدون یخبندان براساس روش درستنمایی بیشینه محاسبه و احتمال پایای هریک از دو حالت یخبندان – فاقد یخبندان روزانه برای تمامی روزهای دو ماه فروردین و مهر برآورد شد. احتمال وقوع یخبندان در هر روز برای فروردین 3519/0 و برای مهرماه 0375/0 حاصل شده است. علاوه برآن، احتمالات وقوع یخبندانها در تداومهای 2 تا 5 روزه و نیز احتمال وقوع یخبندان با شدتهای مختلف ( ضعیف، ملایم و شدید) برای تمامی روزهای ماه فروردین و مهر محاسبه و به صورت ترسیمی ارایه شد.
مجتبی یمانی؛ مجتبی یمانی؛ ابراهیم مقیمی؛ جمشید جداری عیوضی؛ حسین محمدی؛ احمدرضا عیسایی
دوره 21، شماره 1 ، خرداد 1389، صفحه 17-32
چکیده
چکیده پارامترهای ژئومورفولوژیک از عوامل تعیین کننده و تأثیرگذار بر کیفیت منابع آب، بخصوص آبهای سطحی، از قبیل رودخانهها و دریاچهها است.کیفیت فیزیکی و شیمیایی این آبها میتواند متأثر از لیتولوژی سازندهای موجود در حوضه آبریز، جنس رسوبات حمل شده به رودخانه و عوامل اکولوژیک، نظیر فعالیتهای انسانی، شامل فعالیتهای کشاورزی، ...
بیشتر
چکیده پارامترهای ژئومورفولوژیک از عوامل تعیین کننده و تأثیرگذار بر کیفیت منابع آب، بخصوص آبهای سطحی، از قبیل رودخانهها و دریاچهها است.کیفیت فیزیکی و شیمیایی این آبها میتواند متأثر از لیتولوژی سازندهای موجود در حوضه آبریز، جنس رسوبات حمل شده به رودخانه و عوامل اکولوژیک، نظیر فعالیتهای انسانی، شامل فعالیتهای کشاورزی، صنعتی و شهری باشد که تلفیق این موارد تحت عنوان اکوژئومورفولوژی بررسی میگردد. در این تحقیق، تأثیر پارامترهای تأثیرگذار بر کیفیت شیمیایی آب رودخانه کر در بالا دست سد درودزن و دریاچه آن بررسی شده است. تنوع سازندهای زمین شناسی، از قبیل سازندهای آهکی و یا فرسایش پذیر در این حوضه و نقش روان آبها در ایجاد و انتقال رسوبات مختلف به رودخانه کر، با توجه به توپوگرافی و شیب حوضه، کیفیت آب دریاچه را تحت تأثیر قرار داده است. همچنین، نقش توسعه، رشد جمعیت و افزایش فاضلآبهای ناشی از فعالیتهای کشاورزی، شهری و روستایی در کیفیت آب دریاچه نیز در این تحقیق بررسی شده است.
سیدهدایت اله نوری؛ سیداسکندر صیدایی؛ صدیقه کیانی؛ زهرا سلطانی؛ اصغر نوروزی آورگانی
دوره 21، شماره 1 ، خرداد 1389، صفحه 33-46
چکیده
چکیده دستیابی به توسعه پایدار و استفاده بهینه و کارآ از منابع، در گرو شناخت جامع و دقیق از امکانات، توان ها و محدودیتهایی است که در رسیدن به وضع مطلوب با آن مواجهیم. در بخش مرکزی شهرستان کیار از استان چهارمحال و بختیاری- منطقه مورد مطالعه - شرایط متفاوت محیطی با توان محیطی متفاوت برای کشاورزی وجود دارد. این پژوهش به بررسی و ارزیابی ...
بیشتر
چکیده دستیابی به توسعه پایدار و استفاده بهینه و کارآ از منابع، در گرو شناخت جامع و دقیق از امکانات، توان ها و محدودیتهایی است که در رسیدن به وضع مطلوب با آن مواجهیم. در بخش مرکزی شهرستان کیار از استان چهارمحال و بختیاری- منطقه مورد مطالعه - شرایط متفاوت محیطی با توان محیطی متفاوت برای کشاورزی وجود دارد. این پژوهش به بررسی و ارزیابی توانهای محیطی برای تعیین توان کشاورزی منطقه پرداخته است.در این تحقیق، از روش تجزیه و تحلیل سیستمی استفاده شده و شناسایی منابع، تجزیه و تحلیل، ناحیه بندی و ارزیابی توان محیط در چند مرحله انجام گرفته است. ابتدا اطلاعات مورد نیاز منطقه با استفاده از منابع اطلاعاتی موجود وکار میدانی جمع آوری گردیده و در ادامه با استفاده از نرم افزارهای جغرافیایی GIS تهیه نقشههای لازم، تجزیه و تحلیل، جمع بندی و تلفیق و ترکیب لایههای اطلاعاتی صورت گرفته و توان محیطی نواحی تعیین گردیده است. درپایان، با استخراج یگانهای زیست-محیطی و سنجش آنها با مدل اکولوژیک، مناطق مستعد برای کاربری کشاورزی مشخص شده است.
محمدحسین سرایی؛ محمدحسین سرایی؛ سعیده مؤیدفر
دوره 21، شماره 1 ، خرداد 1389، صفحه 47-76
چکیده
چکیده توسعه پایدار جدیدترین شعار جنبش زیست- محیطی در سطح جهان است و در درجه اول بر پیامدهای زیست-محیطی و اکولوژیک رشد و توسعه اقتصادی کشورها در سطح بینالمللی و منطقهای تأکید داشته است و هدف اصلی آن، این است که توان نسلهای آینده را در برآوردن نیازهایش کاهش ندهد تا آیندگان نیز بتوانند به میزان نسلهای حاضر از منابع طبیعی و محیطی ...
بیشتر
چکیده توسعه پایدار جدیدترین شعار جنبش زیست- محیطی در سطح جهان است و در درجه اول بر پیامدهای زیست-محیطی و اکولوژیک رشد و توسعه اقتصادی کشورها در سطح بینالمللی و منطقهای تأکید داشته است و هدف اصلی آن، این است که توان نسلهای آینده را در برآوردن نیازهایش کاهش ندهد تا آیندگان نیز بتوانند به میزان نسلهای حاضر از منابع طبیعی و محیطی بهره ببرند. با توجه به اهمیت این موضوع در سطح جهانی و نیز در سطح مناطق خشک با تکیه بر مشکلات و کمبودها، این مقاله به ارزیابی و بررسی توسعه پایدار در شهر اردکان در بعد زیست- محیطی میپردازد. دراین بعد بر مبنای ادبیات توسعه پایدار و با نگرشی به شاخصهای منتخب ارایه شده توسط کمیسیون توسعه پایدار، شاخصهایی به صورت منتخب در نظر گرفته شده و براساس آنها در ابتدا با استفاده از آزمون ویلکاکسون، مقایسهای با مناطق شهری کشور صورت گرفته است. در مرحله دوم، با استفاده از روش شاخص نابرابری موریس، تفاوتها در محلات شهر اردکان بررسی شده و در نهایت، پایداری و ناپایداری محلات نسبت به هم مشخص شده است. ارزیابیهای صورت گرفته بیانگر آن است که در مقایسه شاخصهای زیست- محیطی شهراردکان با مناطق شهری کشور تا حدودی نابرابریهایی به چشم میخورد و روند توسعه پایدار در این شهر با کشور هماهنگ نبوده است. همچنین در سطح محلات شهر اردکان نیز ناپایداریهایی در بعد زیست- محیطی بوضوح مشاهده میشود که به نظر میرسد اقداماتی، نظیر توسعه منابع آب، ذخیره سازی آبهای زیرزمینی، گسترش و توسعه فضاهای سبز شهری و غیره تا حدودی در کاهش ناپایداریها مؤثر خداهد بود.
عقیل مددی
دوره 21، شماره 1 ، خرداد 1389، صفحه 77-94
چکیده
چکیده در مورخه شانزدهم خردادماه سال هزار وسیصد و هشتاد و چهار در محور مواصلاتی نیر-سراب (گردنه صائین) در استان اردبیل زمین لغزه نسبتاً بزرگی رخ داد که در اثر آن حدود یک کیلومتر از محور فوق الذکر از بین رفت و خسارات جانی و مالی فروانی را به وجود آورد. عوامل مختلفی در ایجاد این زمین لغزه نقش داشتهاند؛ که از جمله میتوان به عوامل ...
بیشتر
چکیده در مورخه شانزدهم خردادماه سال هزار وسیصد و هشتاد و چهار در محور مواصلاتی نیر-سراب (گردنه صائین) در استان اردبیل زمین لغزه نسبتاً بزرگی رخ داد که در اثر آن حدود یک کیلومتر از محور فوق الذکر از بین رفت و خسارات جانی و مالی فروانی را به وجود آورد. عوامل مختلفی در ایجاد این زمین لغزه نقش داشتهاند؛ که از جمله میتوان به عوامل زمینشناسی (لیتولوژی و ساختار زمینشناسی)، ضخامت و بافت خاک، درصد پوشش گیاهی، کاربری زمینها، میزان پستی و بلندی و شیب دامنه و بالاخره آبهای زیر زمینی اشاره نمود. برای پی بردن به میزان ناپایداری در قسمتهای مختلف منطقه بر اساس روش آنبالاگان، ابتدا کل منطقه مورد مطالعه به 32 واحد کاری تقسیم گردید و سپس عوامل تاثیر گذار در لغزش به صورت جداگانه در هرکدام از واحدهای کاری مورد ارزیابی قرار گرفت و ارزش عددی هرکدام بدست آمد و در نهایت کل امتیازات جمع گردید. بر اساس امتیازهای بدست آمده نقشه خطر زمین لغزش برای کل منطقه رسم گردید. بررسی این نقشه گویای این حقیقت است که کل منطقه به پنج پهنه از نظر خطر زمین لغزه تقسیم شدهاند؛ پهنه باخطر بسیار بالا 5/10 کیلومتر مربع از مساحت کل منطقه یا 23 درصد اراضی را به خود اختصاص داده که در اطراف رودخانه و محل عبور جاده قرار گرفتهاند. مناطق با خطر زیاد 6/24 درصد منطقه مورد مطالعه، پهنه با خطر متوسط 1/2 درصد، پهنه با خطر کم 18 درصد و پهنه با خطر خیلی کم 75/14 از منطقه را به خودشان اختصاص دادهاند.
حجت اله یزان پناه؛ حمید برقی؛ راضیه میرمجربیان؛ حمید برقی
دوره 21، شماره 1 ، خرداد 1389، صفحه 95-104
چکیده
چکیده در این تحقیق به کمک دادههای تابش ایستگاه ازنسنجی اصفهان در دوره آماری بیست ساله (1365-1384) نسبت به یافتن مدل مناسب برآورد شدت تابش خورشیدی رسیده به سطح از روی آمار ساعات آفتابی اقدام شده است. برای کنترل نتایج و بررسی دقت مدل از آمار 1385 تا 1387 این ایستگاه استفاده شد. همچنین نتایج به دست آمده با مدلهای رایج دیگر به کمک شاخصهای ...
بیشتر
چکیده در این تحقیق به کمک دادههای تابش ایستگاه ازنسنجی اصفهان در دوره آماری بیست ساله (1365-1384) نسبت به یافتن مدل مناسب برآورد شدت تابش خورشیدی رسیده به سطح از روی آمار ساعات آفتابی اقدام شده است. برای کنترل نتایج و بررسی دقت مدل از آمار 1385 تا 1387 این ایستگاه استفاده شد. همچنین نتایج به دست آمده با مدلهای رایج دیگر به کمک شاخصهای MBE و RMSE مقایسه شده است. نتایج نشان داد در حالی که مقدار ضریب رگرسیون مدل ساخته شده ما معادل 91/0 است، ضرایب رگرسیون برای مدلهای، فرر و ام سی کلوچ 6/0 و 7/0 است. مدل تهیه شده به ویژه برای ماههای می و آگوست دقت بسیار بالایی دارد؛ به گونهای که مقدار خطای آن کمتر از % 2- است.
مقصود خیام؛ حسن حسینیامینی؛ رسول صمدزاده
دوره 21، شماره 1 ، خرداد 1389، صفحه 105-130
چکیده
چکیده در منتهاالیه ضلع خاوری فلات آذربایجان و در بطن تودههای کوهستانی تالش، سبلان و بزغوش چاله زمین ساختی هموار و مرتفعی با عنوان «دشت اردبیل» جای گزیده، که از ویژگیهای مورفولوژیک منحصر به فردی برخوردار است. فرو افتادگی این چاله و سد شدگی آن به وسیله گدازههای آتشفشانی سبلان و تخلیه روان آبهای جاری در سطح دامنههای کوهستانی ...
بیشتر
چکیده در منتهاالیه ضلع خاوری فلات آذربایجان و در بطن تودههای کوهستانی تالش، سبلان و بزغوش چاله زمین ساختی هموار و مرتفعی با عنوان «دشت اردبیل» جای گزیده، که از ویژگیهای مورفولوژیک منحصر به فردی برخوردار است. فرو افتادگی این چاله و سد شدگی آن به وسیله گدازههای آتشفشانی سبلان و تخلیه روان آبهای جاری در سطح دامنههای کوهستانی به سمت آن باعث گردیده که در طول کواترنر به عنوان یکی از چندین دریاچه بارانی فلات آذربایجان تبدیل گردد. با توجه به اختلاف ارتفاع مکانی زیاد دشت با کوهستانهای پیرامونی و تأثیرپذیری منطقه از تحولات محیطی بویژه تغییرات آب و هوایی کواترنر و فعالیتهای آتشفشانی سبلان، پدیدهها و اشکال متعددی، از قبیل نهشتههای دریاچهای، جریانهای گلی آتشفشانی یا لاهار و مخروط افکنهها در فصل مشترک دشت و کوهستانهای مجاور پدید آمده که به طور متوالی و دورهای بر روی همدیگر قرار گرفتهاند. بعد از تثبیت این وضعیت اشکال جدیدی در داخل اشکال قدیمیتر به وجود آمده، که عمدهترین آنها درههای رودخانهای و پادگانههای آبرفتی است. شناسایی این اشکال و تعیین سهم آنها در امر برنامهریزی و آمایش سرزمین هدف اصلی مطالعه حاضر است. اساس این پژوهش بر پایه مطالعات و مشاهدات میدانی بوده، در آن از نقشههای توپوگرافی 50000: 1 ، 250000: 1 و زمینشناسی 100000: 1 و 250000: 1، عکسهای هوایی 55000: 1 سال 1334 و همچنین تصویر ماهوارهای 250000: 1 و برای تهیه نقشههای موجود در متن پژوهش نیز از نرمافزار GIS استفاده شده است.